Inleiding
Het begrip ‘Governance’ kan algemeen worden beschreven als “het uitvoeren van beleid, controle, macht, regels en principes van organisaties” (Oxford Dictionary, 1974). Organisaties moeten in deze context beschouwd worden als een georganiseerde groep mensen, zoals bedrijven en overheden.
In gewone mensen taal: Governance = goed bestuur.
Als eigenaar van een BV, ben je ook bestuurder.
Geldt governance ook voor MKB-bedrijven?
Ja, governance geldt ook voor MKB-bedrijven (Midden- en Kleinbedrijf). Hoewel governance vaak geassocieerd wordt met grote bedrijven en overheden, is het óók cruciaal voor kleinere ondernemingen. Governance in MKB-bedrijven manifesteert zich op verschillende manieren:
1. Structuur en verantwoordelijkheden
Bestuur en management: Net als grote bedrijven hebben MKB’s een duidelijke scheiding tussen eigendom en management. Dit helpt bij het voorkomen van belangenconflicten en zorgt voor een professioneel beheer.
Raad van Commissarissen: Hoewel niet altijd verplicht, kunnen MKB’s een raad van commissarissen of een adviesraad instellen om toezicht te houden op het management en strategisch advies te geven.
2. Beleid en procedures
Operationele procedures: Het implementeren van gestandaardiseerde procedures voor dagelijkse activiteiten helpt bij het handhaven van consistentie en kwaliteit.
Risicobeheer: Het identificeren en beheren van potentiële risico’s is essentieel voor de continuïteit van de bedrijfsvoering. Dit omvat financiële risico’s, operationele risico’s en marktrisico’s.
3. Transparantie en verantwoording
Financiële rapportage: Regelmatige en nauwkeurige financiële rapportages zorgen voor transparantie naar eigenaren, investeerders en andere belanghebbenden.
Verantwoording: Management moet verantwoording afleggen over hun beslissingen en de prestaties van het bedrijf, wat het vertrouwen van belanghebbenden versterkt.
4. Ethische normen en cultuur
Ethische code: Het vaststellen van een ethische code helpt bij het bevorderen van integriteit en verantwoordelijkheid binnen de organisatie. Dit kan ook in de vorm van ‘kernwaarden’.
Bedrijfscultuur: Een sterke en positieve bedrijfscultuur, ondersteund door leiderschap en duidelijke waarden, draagt bij aan een gezond en productief werkklimaat.
5. Stakeholder engagement
Betrokkenheid van belanghebbenden: MKB-bedrijven moeten zorgen voor een goede communicatie met hun stakeholders, waaronder klanten, leveranciers, medewerkers en de gemeenschap. Dit helpt bij het opbouwen van duurzame relaties en het verbeteren van de bedrijfsreputatie.
Maatschappelijke verantwoordelijkheid: MKB’s kunnen profiteren van een focus op maatschappelijke verantwoordelijkheid, wat kan bijdragen aan een positief imago en klantenbinding.
6. Innovatie en groei
Strategische planning: Een goed bestuurd MKB-bedrijf maakt strategische plannen voor groei en innovatie. Dit helpt bij het navigeren door veranderende marktomstandigheden en het benutten van nieuwe kansen.
Kennismanagement: Het bevorderen van kennisdeling en continue verbetering binnen de organisatie draagt bij aan innovatie en concurrentievermogen.
Samenvatting
Governance is niet alleen relevant voor grote organisaties maar ook essentieel voor MKB-bedrijven. Het zorgt voor een solide basis waarop het bedrijf kan groeien, risico’s kan beheersen en kan voldoen aan de verwachtingen van belanghebbenden. Door goede governance praktijken te implementeren, kunnen MKB-bedrijven efficiëntie en effectiviteit verbeteren, wat uiteindelijk leidt tot duurzaam succes.
Pas toe of leg uit
Pas toe of leg uit (ptolu) is een beginsel dat wordt gebruikt in governance-codes, zoals de Nederlandse Corporate Governance Code (NCG). Het ptolu-beginsel houdt in dat organisaties zich moeten houden aan de bepalingen van de code, tenzij ze goede redenen hebben om hiervan af te wijken.
Als een organisatie afwijkt van een bepaling van de code, moet zij dit uitleggen in haar jaarverslag. De uitleg moet zodanig zijn dat stakeholders kunnen beoordelen of de afwijking gerechtvaardigd was.
Het ptolu-beginsel heeft een aantal voordelen:
Het bevordert flexibiliteit: Organisaties kunnen hun eigen governance-structuur en -processen aanpassen aan hun specifieke behoeften.
Het vermindert de administratieve last: Organisaties hoeven niet aan alle regels van de code te voldoen, als ze kunnen uitleggen waarom ze van een bepaalde regel afwijken.
Het verhoogt de transparantie: Organisaties moeten hun afwijkingen van de code toelichten, wat stakeholders meer inzicht geeft in de governance-praktijken van de organisatie.