Stel je voor: je staat voor een enorme drempel, zo’n hobbel waar je meteen de neiging van krijgt om om te draaien en terug te gaan. Maar wat als die drempel eigenlijk een springplank is? Een opstapje naar iets veel beters, iets onverwachts. Dat is precies waar het bij herkaderen om draait: dezelfde situatie, maar dan met een totaal ander perspectief. Je hoeft geen acrobaat te zijn om over die drempel heen te springen, alleen een beetje creativiteit is genoeg!

Wat is herkaderen eigenlijk? Herkaderen is als het dragen van een bril met een ander kleurfilter. Je kijkt nog steeds naar dezelfde wereld, maar ineens heeft alles een nieuwe tint. Misschien herken je dit wel: je zit vast in een gedachte als “Dit kan ik niet” of “Het is nou eenmaal zo.” Maar stel je eens voor dat je die gedachten onder een vergrootglas legt en ze van een andere kant bekijkt. Plotseling zie je iets nieuws, iets verrassends. Dat is de magie van herkaderen!

Laten we eerlijk zijn, hoeveel mensen hebben ooit in de regen gestaan, al vloekend omdat hun zorgvuldig geplande barbecue letterlijk in het water viel? Maar wat als je denkt: “Perfect, nu kunnen we marshmallows roosteren boven de open haard!” Daar is het al: de kunst van betekenis-herkadering.

Betekenis-herkadering: De kern van het omdenken. Herkaderen draait niet om het veranderen van de situatie zelf (die barbecue blijft nat), maar om hoe je ernaar kijkt. Dit noemen we ook wel betekenis-herkadering. Neem een muur die plotseling op je pad opdoemt. Is het een onoverkomelijke blokkade die al je plannen in de war stuurt? Of zie je het als een nieuwe uitdaging om je klimvaardigheden te testen? In beide gevallen staat die muur er nog, maar jouw reactie erop is compleet anders. En eerlijk is eerlijk, wie houdt er nou niet van een goed potje klimmen?

Waarom zou je willen herkaderen? We lopen allemaal wel eens vast in een bepaalde gedachtegang. Misschien komt dat door een overtuiging die je al jaren bij je draagt, zoals een oude koffer die je eigenlijk al lang had moeten weggooien. Herkaderen helpt je die koffer eens open te trekken en te ontdekken dat je die zware spullen helemaal niet meer nodig hebt. Het is alsof je een treinwagon loskoppelt: de trein rijdt nog steeds, maar je bent ineens een heel stuk lichter. En dat voelt goed!

Een paar simpele voorbeelden. Laten we het concreet maken. Stel, je maakt een fout op je werk. De gedachte “Ik heb een fout gemaakt” kan snel veranderen in “Ik heb iets nieuws geleerd.” Elke misstap wordt dan een springplank naar de volgende kans.

Of neem een probleem: “Dit is een groot probleem” klinkt nogal onheilspellend. Maar als je het herkadert naar “Wat een interessante uitdaging! Hoe ga ik dit oplossen?”, wordt het ineens een kans om je vaardigheden te laten zien. Klinkt toch meteen een stuk leuker, niet?

En wat dacht je van stress? “Ik ben zo gestrest” kun je herformuleren naar “Ik voel zoveel energie, mijn lichaam bereidt zich voor om iets belangrijks te doen.” Ineens is die stress een soort superkracht die je helpt om iets te bereiken. Superman zou trots op je zijn.

Herkaderen in je dagelijkse routine. Herkaderen hoeft geen grootse onderneming te zijn. Je kunt klein beginnen, in je dagelijkse leven: Sta je in de file? Zie het als quality time met jezelf of een perfecte gelegenheid om die podcast eindelijk eens af te luisteren. Regent het tijdens je wandeling? In plaats van te balen, kun je denken: “Verfrissende natuurdouche!” Moet je wachten in een lange rij? Gebruik het als een oefening in mindfulness, of als een kans om een praatje te maken met de persoon achter je. Wie weet wat voor interessante verhalen je tegenkomt!

Zo simpel kan het zijn. Door deze kleine veranderingen train je je brein om flexibeler te denken, en voor je het weet, ben je een echte herkader-expert.

De kracht van herkaderen voor je welzijn. Onderzoek heeft aangetoond dat herkaderen je niet alleen helpt om anders te denken, maar dat het ook echt goed is voor je gezondheid. Hier zijn een paar voordelen:

Minder stress: Door anders naar situaties te kijken, verminder je de ervaren stress.
Meer veerkracht: Je herstelt sneller van tegenslagen, omdat je weet dat er altijd een andere manier is om ergens naar te kijken.
Betere probleemoplossing: Een frisse blik leidt vaak tot creatieve oplossingen.
Emotionele balans: Het helpt je om negatieve emoties beter te reguleren.

Het is net alsof je een geheime superkracht hebt ontdekt: de kracht om je eigen gedachten te sturen.

Wanneer herkaderen een uitdaging wordt. Natuurlijk zijn er ook valkuilen. Soms kun je te ver gaan in het herkaderen en beland je in wat we noemen toxic positivity, waarbij je alle negatieve emoties probeert weg te poetsen. Het is belangrijk om realistisch te blijven. Sommige situaties vragen nu eenmaal om actie, niet alleen om een ander perspectief. En laten we eerlijk zijn: soms heb je gewoon een slechte dag, en dat is ook oké.

De kracht van kaders: Wie ze neerzet, heeft invloed. Wie bepaalt eigenlijk de kaders? Degene die het kader neerzet, heeft de macht om de situatie te sturen. Denk aan een coach die tegen zijn team zegt: “We hebben niet verloren, we hebben ontdekt waar we ons kunnen verbeteren.” Door dat kleine kadertje te veranderen, wordt een verlies ineens een leerervaring.

Hetzelfde geldt voor gesprekken. In plaats van te zeggen: “We moeten dit bespreken” (klinkt nogal beladen, toch?), kun je zeggen: “Ik ben benieuwd hoe jij hierover denkt.” Het gesprek krijgt meteen een luchtigere toon.
Aan de slag met herkaderen: Een stappenplan Wil je zelf aan de slag met herkaderen? Hier is een stappenplan:

1. Herken je gedachte: Word je bewust van je eerste reactie op een situatie.
2. Pauzeer: Neem even een moment voordat je reageert.
3. Vraag jezelf af: “Is er een andere manier om hiernaar te kijken?”
4. Genereer alternatieven: Bedenk minstens drie andere perspectieven.
5. Kies een helpende gedachte: Welke gedachte helpt je het meest vooruit?
6. Oefen: Herhaal deze nieuwe gedachte en let op hoe je je voelt.
7. Reflecteer: Kijk regelmatig terug op hoe herkaderen je in verschillende situaties heeft geholpen.

Tot slot: Herkaderen is een spel. Omdenken is geen trucje, het is een speelse manier van omgaan met kaders. Het daagt je uit om verder te kijken dan je eigen gedachtegrenzen. En zeg nou zelf, wie houdt er niet van een spelletje? Want uiteindelijk is dat precies wat het is: spelen met je eigen gedachten en ontdekken dat die onoverkomelijke drempel eigenlijk gewoon een springplank was.

Dus, de volgende keer dat je jezelf betrapt op een vastgeroest denkpatroon, vraag jezelf af: welk kader heb ik hier eigenlijk omheen gezet? En wat gebeurt er als ik het omdraai?