Governance. Klinkt als een term die je alleen tegenkomt in dikke beleidsrapporten of op de borrel van een multinational waar iedereen met een serieuze blik in zijn glaasje staart. Maar laten we het simpel houden: governance betekent gewoon ‘goed bestuur’. En nee, dat is niet alleen iets voor de grote jongens. Ook MKB-bedrijven kunnen niet zonder. Sterker nog, een beetje structuur en transparantie kunnen het verschil maken tussen een gezond, bloeiend bedrijf en een organisatie waar chaos de baas is.

Waarom zou een MKB zich bezighouden met governance?
Goeie vraag. In een MKB is de eigenaar vaak ook de directeur, HR-manager, hoofd inkoop én koffiejuffrouw in één. Dat voelt misschien efficiënt, maar zonder duidelijke structuren en afspraken kunnen zaken misgaan. Denk aan verwarring over wie waarvoor verantwoordelijk is, financiële verrassingen of een bedrijfscultuur die aan elkaar hangt van ‘dat hebben we altijd zo gedaan’.

Door een paar slimme governance-principes in te voeren, voorkom je dat het bedrijf afhankelijk is van één persoon, dat besluitvorming willekeurig wordt of dat er niemand is om een kritische vraag te stellen. Klinkt best logisch, toch?

Hoe ziet governance in het MKB eruit?
Governance is geen keurslijf, maar een gereedschapskist. Je kiest de tools die jouw bedrijf nodig heeft. Hier zijn een paar handige gereedschappen:

Structuur en verantwoordelijkheden: wie doet wat?
In een groot bedrijf heb je een Raad van Commissarissen of een directie. In een MKB kun je denken aan een adviesraad of een externe mentor. Waarom? Omdat een frisse blik van buitenaf voorkomt dat je jezelf voor de gek houdt. Daarnaast helpt een duidelijke taakverdeling om rollen en verantwoordelijkheden vast te leggen. Niemand wil een bedrijf runnen waar ‘iedereen doet alles’, want dat betekent meestal dat ‘niemand doet iets écht goed’.

Duidelijke procedures: geen gedoe, maar houvast
Sommige ondernemers krijgen jeuk van het woord ‘beleid’. Maar laten we eerlijk zijn: een paar vaste afspraken over hoe dingen werken, voorkomt dat elke beslissing opnieuw moet worden uitgevonden. Denk aan hoe facturen worden goedgekeurd, hoe klachten worden afgehandeld of hoe nieuwe medewerkers worden ingewerkt. Dat scheelt tijd én voorkomt fouten.

Transparantie en verantwoording: laat zien wat je doet
Klanten, leveranciers en medewerkers willen weten dat ze met een betrouwbaar bedrijf te maken hebben. Regelmatige en heldere financiële rapportages helpen om inzicht te geven in hoe het bedrijf ervoor staat. Dit is niet alleen nuttig voor investeerders, maar ook voor jezelf: als ondernemer wil je immers niet pas aan het einde van het jaar ontdekken dat de kas leeg is.

Bedrijfscultuur en ethiek: de lijm van een organisatie
‘Zo doen we dat hier nou eenmaal’. Herkenbaar? Cultuur en ethiek spelen een grote rol in governance. Een bedrijf met duidelijke waarden en normen trekt de juiste mensen aan en voorkomt integriteitsproblemen. Heb je bijvoorbeeld een gedragscode voor hoe je omgaat met klanten en leveranciers? Het lijkt een detail, maar het maakt een wereld van verschil in hoe je bedrijf wordt gezien – en beleefd.

Stakeholders betrekken: wie zijn je belangrijkste partners?
Een MKB is zelden een eiland. Klanten, leveranciers, medewerkers en zelfs de lokale gemeenschap zijn belanghebbenden (stakeholders). Betrokkenheid en communicatie met deze groepen zorgen voor een stevige basis. Dit kan zo simpel zijn als regelmatig overleg met medewerkers of transparante communicatie naar klanten over veranderingen in het bedrijf.

Groei en innovatie: blijf vooruitdenken
Een goed bestuurd bedrijf denkt vooruit. Waar wil je over vijf jaar staan? Hoe ga je om met veranderingen in de markt? Slimme MKB’s hebben een strategisch plan en besteden aandacht aan kennis en innovatie. Dit voorkomt dat je alleen maar brandjes blust en helpt om nieuwe kansen te benutten.

Pas toe of leg uit (ptolu): lekker flexibel
In de Nederlandse Corporate Governance Code geldt het principe ‘Pas toe of leg uit’ (ptolu). Dit betekent dat bedrijven zich aan bepaalde regels moeten houden, tenzij ze een goede reden hebben om dat niet te doen. En ja, dat geldt ook voor MKB-bedrijven. Geen zin in een Raad van Commissarissen? Geen probleem, maar leg dan wel uit hoe je toezicht en controle wél regelt. Dit houdt governance flexibel en maakt het toepasbaar op elk type onderneming.

Conclusie: Governance is niet stoffig, maar slim
Denk bij governance niet aan een stapel papierwerk waar niemand zin in heeft. Zie het als een gereedschapskist waarmee je je bedrijf steviger, gezonder en toekomstbestendiger maakt. Door helderheid, structuur en verantwoording in te bouwen, vermijd je verrassingen en creëer je een bedrijf dat niet alleen vandaag werkt, maar ook klaar is voor morgen.

En zeg nou zelf, wie wil er nou geen goed bestuurd bedrijf? 😉